De KOBA Dorpsschool in Vremde (Boechout) onderging een echte metamorfose. De ruimtelijke indeling werd gevoelig verbeterd en een aantal gebouwen werden gesloopt om plaats te maken voor nieuwbouw. Opmerkelijk is dat door de toepassing van CLT hout de boventoon voert.
De school bestond uit gebouwen uit diverse periodes die zonder langetermijnvisie werden gebouwd of verbouwd om klaslokalen en administratieve functies te kunnen in onderbrengen. De schikking ervan zorgde voor een gebrek aan ruimtegevoel op het terrein. Door selectief te slopen – enkel gebouwen die onvoldoende kwaliteit hebben of op de verkeerde plaats staan – en een compacte nieuwbouw te ontwerpen, koos de opdrachtgever voor een duurzaam en toekomstgericht masterplan, dat meteen ook meer buitenruimte creëert.
In het nieuwe gebouw komen onder meer administratieve functies, sanitair, een keuken en een berging, en klaslokalen. Om de visuele overgang naar de aanpalende dorpswoningen niet te groot te maken, wordt de gevel langs de kant van het dorpsplein opgedeeld in 3 delen die zowel visueel als functioneel een eigen karakter hebben. Het middenblok omvat de klaslokalen, en is op elke verdieping gelijk opgebouwd, met klassen langs de lange zijden en een polyvalente open ruimte in het midden.
Circulaire gevels en CLT
In het kader van duurzaamheid wordt compact gebouwd met open structuren die het mogelijk maken de functie van ruimtes in de toekomst aan te passen. Maar er is ook oog voor circulariteit, onder meer in het materiaalgebruik. Zo worden voor de gevels van de zijbeuken met de klassen bakstenen van de bestaande lagere school gebruikt. De andere gevels zijn vliesgevels met diepe houten verticale stijlen.
Voor de structurele elementen werd gekozen voor CLT (houtmassiefbouw). De zichtbare houten plafonds, wanden en trappen zijn de constructieve dragende elementen. Deze elementen zijn prefab opgebouwd met de nodige technische voorzieningen zodat er geen extra materiaal meer nodig is voor de afwerking. Tegenover een licht hogere directe bouwkost staan bij deze manier van werken in vergelijking met traditionele ruwbouw echter heel wat voordelen: de ruwbouwtijd wordt met 2/3 ingekort door de ‘droge’ bouwmethode, en omdat het een lichter materiaal is dan beton, staal of baksteen, is er minder transport nodig. Deze beide voordelen zorgen meteen ook voor heel wat minder hinder voor de buurt. Er is ook een aanzienlijke CO2-reductie, niet alleen door minder transport, maar ook omdat bij de productie van beton of bakstenen veel meer CO2 wordt geproduceerd.
Duurzame technieken
Door zo compact mogelijk te bouwen, kan men de energievraag laag houden. In functie van het thermisch comfort zet men sterk in op lokale regelmogelijkheden voor de diverse gebruikers. Zo wordt alleen energie gevraagd waar dit vereist is, op tijdstippen dat er mensen aanwezig zijn. Voor de opwekking van warmte bleek de bestaande gasketel nog vele jaren mee te kunnen. Daarom werd ervoor gekozen deze niet te vervangen. In het kader van duurzaamheid werd daarnaast wel gekozen voor een PV-installatie en een zonneboiler voor sanitair warm water op het dak, ventilatie met warmterecuperatie, een weersafhankelijke regeling van de verwarming, en naast voldoende daglichtinval ook energiezuinige verlichting met daglichtsturing en aanwezigheidsdetectoren.
